فیاتا چیست؟

 

فیاتا چیست ؟ فیاتا مخفف چیست ؟ فیاتا یا فدراسیون بین‌المللی اتحادیه‌های کارگزاران حمل و نقل با نام لاتین International Federation of Freight Forwarders Associations (FIATA) یک شرکت یا سازمان خصوصی (غیر دولتی) است که بر حمل و نقل‌های بین المللی نظارت می‌کند.

قابل ذکر است که فیاتا خود یک شرکت و حمل و نقل نیست. درواقع فیاتا با وضع قوانین مشخصی به عنوان رابط بین صاحبان شرکت‌ها و صنایع و مجموعه‌های حمل و نقل تلقی می‌شود.

این فدراسیون یا انجمن از ارزش و اعتبار بالایی در سراسر جهان برخوردار است و مورد تایید کلیه شرکت‌های حمل و نقل بین المللی و حتی بسیاری از بانک‌ها است؛ به گونه‌ای که فیاتا دارای بیش از 400000 زیرمجموعه یا عضو است. هم اکنون در حدود 100 شرکت باربری و حمل و نقل ایرانی زیرنظر فیاتا فعالیت می‌کند. در واقع بسیاری از حمل و نقل‌ها در سطح بین المللی از جمله حمل و نقل‌های زمینی، هوایی و دریایی زیر نظر این انجمن انجام می‌گیرد.

فیاتا با وضع قوانینی مشخص و دقیق بین شرکت حمل و نقل و صاحبان کالا، بر حمل و نقل نظارت کرده و به گونه‌ای چارچوب مشخصی را تعریف می‌کند که طرفین باید کلیه مشخصات مانند نوع کالا، تاریخ بارنامه، تاریخ تحویل، محل تحویل به باربری، محل تحویل از باربری و… را در بارنامه ذکر کنند تا هیچ گونه شبهه‌ای باقی نماند.

تاریخچه فیاتا:

فیاتا با 16 ملیت تحت عضو و ریاست کشور دانمارک در وین اتریش در تاریخ 31 ماه می سال 1926 کار خود را آغاز کرد.

این سازمان برنامه‌های خود را با برگزاری همایش‌ها و جلسات زیادی در کشورهای مختلف (و البته مورد تایید اعضا) به خوبی پیش می‌برد، به گونه‌ای که به تدریج به تعداد شرکت‌های باربری یا فورواردری تحت عضو فیاتا، افزوده می‌شد. اما با شروع جنگ جهانی دوم فعالیت‌های این انجمن متوقف شد.

پس از پایان جنگ و عادی شدن اوضاع در سال 1947 فیاتا باز هم فعالیت خود را آغاز کرد و به زودی کلیه شرکت‌های فورواردری تحت نظر فیاتا باز هم به هم پیوستند و فعالیت‌های خود را به صورت جدی پی گرفتند.

به گونه‌ای که این انجمن حال بیش از 400000 شرکت عضو و در حدود 10 میلیون کارمند دارد. مقر حال حاضر فیاتا در زوریخ سوئیس است.

اهداف فیاتا:

حال این سوال مطرح می‌شود که هدف یا اهداف فدراسیون بین‌المللی اتحادیه‌های کارگزاران حمل و نقل دقیقا چیست؟ این انجمن با اهداف مشخصی تشکیل شده است

در واقع این مجموعه اهداف مشخصی داشته که به مرور زمان و با پیشرفت صنعت حمل و نقل و باربری، این اهداف هم آپدیت شده و پیشرفت کرده‌اند. اما بطور کلی مجموعه اهداف فیاتا را می‌توان در موارد زیر خلاصه کرد:

 اتحاد صنعت فورواردری یا باربری در سطح بین المللی.-

  • ارتقا و بهبود خدمات فورواردری توسط تهیه و تنظیم اسناد متحدالشکلی در سطح بین المللی
  • بهبود و ارتقای تجارت بین تمامی کشورها
  • -مطالعه و تحقیق گسترده در زمینه صنعت فورواردری یا حمل و نقل با هدف بهبود خدمات این صنعت.
  • آموزش در زمینه صنعت فورواردری و آشنایی با این صنعت و همچنین تاثیر یا نقش این صنعت در تجارت بین المللی از طریق انتشار مجله، برگزاری همایش.…
  • ارتقای تجارت الکترونیکی در سطح بین المللی و

اسناد فیاتا چیست؟

فیاتا با تهیه و تنظیم چند سند، یک چارچوب یکپارچه را برای کلیه شرکت‌های فورواردر در سطح بین المللی تعریف کرده است. در واقع با تنظیم این اسناد فیاتا ضمن نظارت بر عملکرد شرکت‌های فورواردی عضو این انجمن، به بهبود و ارتقال کیفیت خدمات ارائه شده توسط این شرکت‌ها، کمک می‌کند.

این اسناد هر یک شامل اطلاعات مشخصی هستند و در نوع های مختلفی طراحی شده‌اند تا قابل تشخیص باشد.

اسناد فیاتا عبارتند از:

1- گواهی رسید فیاتا یا FCR

 (FIATA FORWARDERS CERTIFICATE OF RECEIPT)           

    گواهی رسید فیاتا یک سند غیرقابل معامله است که از نظر بانک‌ها اعتباری ندارد. برطبق این سند شرکت فوروارد اعلام می‌کند که مسئولیت کالایی که ارسال کرده است را به عهده می‌گیرد.

      2- گواهی حمل فورواردر فیاتا یا FCT:

      (FIATA FORWARDERS CERTIFICATE OF TRANSPORT)

    گواهی حمل فیاتا سندی است که در آن شرکت فورواردر متعهد می‌شود که در مقصد موردنظر، کالای موردنظر را توسط نماینده‌اش تحویل می‌دهد. این سند در صورتی که حواله کرد صاددر شود، قابل معامله و مورد تایید و قبول بانک‌ها است.

    3- بارنامه حمل مرکب فیاتا یا FBL:

     (FIATA MULTIMODAL TRANSPORT B/L)

    بارنامه حمل و نقل مرکب سندی بسیار معتبر، قابل معامله و مورد قبول بانک ها است که حتی مورد تایید اتاق بازرگانی بین المللی یا I.C.C هم قرار گرفته است. برطبق این سند فورواردر مسئولیت کامل کالای ارسالی را به عهده می‌گیرد. بر طبق این سند فورواردر نه تنها مسئولیت تحویل کالا در مقصد توسط نماینده‌اش، بلکه مسئولیت کلیه حمل و نقل کنندگان واسطه و ثالثی که در ارسال کالا تا مقصد، نقش دارند را به عهده می‌گیرد.

    4- رسید انبار فیاتا یا FWR:

    (FIATA WAREHOUSE RECEIP)

    رسید انبار فیاتا یک سند غیر قابل معامله و فاقد اعتبار بانکی است که تنها با هدف انبارداری داخل کشور صادر می‌شود. توجه شود این رسید یک سند یا قبض انبار گمرکی محسوب نمی‌شود و در سطح انبارداری بین المللی اعتباری ندارد.

    5- گواهی حمل فیاتا یا FCT:

    (FIATA FORWARDERS CERTIFICATE OF TRANSPORT)

    گواهی حمل فیاتا سندی است که در صورت صدور و حواله قابل معامله و اعتبار بانکی است البته در صورتی قابل معامله است که نسخه اصلی و پشت نویسی شده باشد.

    بر طبق این سند فورواردر مسئولیت حمل کالا و تحویل آن در مقصد توسط نماینده‌اش را به شخص ثالث بر عهده می‌گیرد. عامل حمل یا فورواردر تنها در صورت ارائه سند FCT توسط شخص ثالث تحویل گیرنده، کالا را تحویل می‌دهد.

    6- اظهارنامه  مبتنی بر حمل کالای خطرناک یا FDT:

    (hippers Declaration for the Transport)

    فیاتا برای حمل کالاهای خطرناکی که در حین حمل و نقل احتمال بروز حوادث و خطر آفرینی وجود دارد، یک سند مجزا تبیین کرده است. بر طبق این سند کلیه اطلاعات مربوط به کالا و محدوده مسئولیت فورواردر در صورت بروز حادثه را مشخص می‌کند.

    7- بارنامه فیاتا (FIATA Bill of Lading):

    یک سند حمل و نقل بین المللی است که توسط فدراسیون حمل و نقل بین المللی فیاتا صادر می شود.

    این سند، شامل جزئیات حمل و نقل کالا از جمله نام کشتی، مبدا و مقصد، نام و آدرس فرستنده و گیرنده، تاریخ حمل و نقل و شرایط پرداخت هزینه های حمل و نقل است. بارنامه فیاتا به عنوان یک سند قابل اعتماد در صنعت حمل و نقل بین المللی شناخته شده است.

    قوانین فیاتا :

    همانطور که در پاسخ فیاتا چیست اشاره کردیم، انجمن فیاتا با تنظیم چارچوب و قوانینی در قالب قوانین فیاتا، (FIATA) موجب بهبود و ارتقال صنعت فورواردری شده است. در واقع کلیه شرکت‌های باربری زیر نظر فیاتا باید این قوانین را رعایت کنند.

    در ادامه به صورت خلاصه قوانین و مقررات فیاتا را ذکر خواهیم کرد:

    • اجازه و امکان توزیع و نشر اسناد فیاتا تنها به شرکت‌های ملی باربری عضو فیاتا داده شده است.
    • ثبت  شماره سریال مشخصی بر روی فرم بارنامه الزامی است
    • قبل از انتشار فرم بارنامه، شرکت‌های عضو باید تاییدیه آن را از دبیرخانه فیاتا بگیرند.
    • حق تالیف و انتشار کلیه اسناد فیاتا منحصرا برای فیاتا است و اعضای عضو این انجمن حق انتشار آن‌ها را ندارند.
    • مسوولیت انتشار این اسناد به سه زیان انگلیسی، آلمانی و فرانسوی برعهده انجمن‌های ملی فرا باربری است. البته محتوای این اسناد و حتی رنگ آن‌ها باید مطابق با نمونه اصلی باشد
    • اسناد منتشر شده فیاتا توسط انجمن‌های هر کشور باید بین اعضا توزیع شود. با هدف نظارت بر توزیع دقیق و درست اسناد، انجمن‌ها باید گزارش مربوط به توزیع اسناد یا فرم‌ها را به صورت مکتوب ارائه کنند.

      –بارنامه : 

    بارنامه یا همان (BL یا BoL) یک سند قانونی است که توسط یک شرکت حمل‌و‌نقل برای یک فرستنده صادر می‌شود که نوع بار، مقدار بار تعیین شده و مقصد کالای حمل شده را مشخص می‌کند.

    این سند باید بدون توجه به نوع حمل و نقل، همراه با محصولات ارسال شده باشد و باید توسط نماینده مجاز حامل، فرستنده و گیرنده امضا شود. علاوه بر این، بارنامه امکان تفکیک وظایف را فراهم می‌کند که بخش مهمی از ساختار کنترل داخلی یک شرکت برای جلوگیری از سرقت است. در پاسخ به این سؤال که در بارنامه چه چیز‌هایی نوشته می‌شود باید بگوییم که بارنامه شامل نام و آدرس فرستنده و گیرنده، تاریخ حمل، مقدار، وزن دقیق، ارزش و طبقه‌بندی بار است. علاوه بر این، شرح کاملی از نوع بسته‌بندی استفاده شده، دستورالعمل‌های خاص برای شرکت حمل‌کننده و هر شماره ردیابی سفارش ویژه نیز در بارنامه نوشته شده است و برای فریت بار و ترانزیت بین المللی لازم است